(Recensies van drie voorstellingen op het Fringe Festival 2015, gepubliceerd in festivalkrantje de Daily Starfish.)
Leve de man
‘10 punten’, appt een van mijn vrienden, in de appgroep waarin we het leven en elkaar van persoonlijk commentaar voorzien. Een emoticonduimpje valt hem ten deel. ‘Netjes’, antwoordt een ander. 3.20 uur ’s nachts, ergens in Amsterdam, in een bezweet bed of op een koude wc, is mijn vriend met het naspel bezig. Effe appen. Score. Vijf uur later druppelen de complimenten binnen via zijn telefoon, heeft hij al voor het opstaan meerdere high fives te pakken. Wij hebben geneukt. Wij, mannen.
In het stuk Remancipatie (Rake Klappen, gezien 9/9) wordt de vraag expliciet gesteld: wat maakt de moderne man tot toevoeging aan de huidige maatschappij? Geen van de vier spelers (gekleed in wifebeaters en leren jasjes, met namen als Kansloos, Viespeuk, Snabbel en Vuursnor) heeft het antwoord paraat.
Vele ideeën passeren de revue in deze flitsende show: mannen moeten domineren, moeten zichzelf verbeteren (remancipatie), een vrouw kan een man sterker maken. En – in de climax van het stuk – mannen moeten zichzelf blootgeven. Tenminste, dat is wat vier spelers de vijfde verwijten, ze stappen er zelfs voor uit hun rol, dat hij zich niet blootgeeft, zich niet kwetsbaar opstelt. Daar blijkt deze Daan geen zin in te hebben. ‘Leve de man! Vrouwen achteraan!’ roept hij.
Een vechtpartij breekt los, Daan delft het onderspit. Verslagen druipt hij af in een hoekje, waarin de rest hem al snel komt troosten. ‘Gaat-ie?’ vragen ze, terwijl we Michael Jackson horen. Eerder was de vraag gesteld of een man mocht huilen bij Earth Song. Nee, natuurlijk. Nu trekt geen man zich daar nog iets van aan. Jankend schreeuwen ze het refrein mee: ‘What about us?!’
Na afloop geeft de regisseur van het stuk, Mick Vonk, misschien wel het enige mogelijke antwoord op die vraag: hij vraagt op het podium zijn vriendin Nina ten huwelijk. De spelers dragen hem naar haar toe. Een man op zijn knieën voor een vrouw, zijn vrienden achter hem. Samen zullen ze het wel redden.
Rake Klappen – Remancipatie
9/9 gezien op het Fringe Festival, gepubliceerd in de Daily Starfish van 10/9
Eigen hoofd eerst
Koning Wurm de Tweede is niet gediend van dromers. Fantasie, kunst, dromen, hij verbiedt ze simpelweg. Maar dat laat het volk niet zomaar gebeuren, het bestormt slaapwandelend het paleis en sleept de koning naar buiten, om hem vervolgens, zoals het bij een revolutie betaamt, te onthoofden. Hoewel de koning later weer enigszins tot leven wordt gewekt, is de boodschap van de film die in Perdu het centrum vormde van multimediavoorstelling De Driesprong – live door de vijf muzikanten van muziek en geluidseffecten voorzien – helder: pas op voor dromers, als je hoofd je lief is.
Heeft Quinsy Gario een droom? In ieder geval is zijn leven gedeeltelijk een nachtmerrie. Vele honderden bedreigingen en beledigingen ontving hij, vooral vanwege zijn strijd tegen Zwarte Piet. Tegen een selectie van 770 mensen, waaronder CDA-Kamerlid Michel Rog, wilde hij aangifte doen, nota bene pas nadat Powned-redacteur Jan Roos tegen hém aangifte deed, omdat Gario hem in een tweet ‘racist’ had genoemd. Herhaaldelijk vroeg de politie Gario of hij niet gewoon tien mensen kon uitkiezen, in plaats van de volle 770. ‘Ik moest zelf kiezen wie mij kon laten bloeden als Kerwin op de Dam.’ Hij weigerde.
Eigenlijk vroeg hij maar één ding, vertelt Gario tijdens zijn performance lecture in het Hugo Olijfveldhuis, thuisbasis van Vereniging Ons Suriname: ‘Bescherm me.’ De staat, bij monde van een agent die hij moest uitleggen waarom het woord ‘zwartjoekel’ racistisch is, gaf geen gehoor aan dat verzoek. Hoe dat voelt, verwoordde Gario iets daarvoor al: ‘Hij is er niet voor mij.’
Quinsy Gario is bang, hij vreest voor zijn leven. En hij is boos, want zijn angst wordt niet serieus genomen. De burgemeester die hem niet helpt, het CDA dat hem belastert, de agenten die hem niet beschermen, hij lacht er schamper om. Natuurlijk helpt dat niet. Maar ja, het is moeilijk dromen over broederschap, als je niet rustig kunt slapen. Als je bang bent – om je hoofd te verliezen.
Vinex Productions – De Driesprong
Quinsy Gario – Hoe doe je aangifte tegen 770 mensen?
11/9 gezien op het Fringe Festival, gepubliceerd in de Daily Starfish van 12/9
